Het is lang geleden dat ik hier iets opschreef. Ik ben druk bezig met Japans leren en met het genieten van mijn boeken. Ook heb ik een beetje problemen met mijn pols en armzenuwen (rechte arm helaas), dus schrijven gaat enorm traag, met een paar zinnen hier en daar. Maar ik denk dat ik toch een beetje ga schrijven voordat ik vergeet dat deze blog bestaat.
Waar ik over wil schrijven, is de grote indruk die ik kreeg van het lezen van het boek “Lang leve de lezer : manifest door Alex Boogers” . Ik ben een langer stuk in het Engels hierover aan het schrijven, maar aangezien deze blog bedoeld is om mijn Nederlands te verbeteren, dacht ik: ‘Ik schrijf er toch maar een beetje over in het Nederlands’.
“De Nederlandse literatuur op het voortgezet onderwijs ademde altijd iets elitairs uit, iets onaantastbaars, alsof ze niet bestemd was voor jongens zoals ik, opgroeiend in het enige blanke gezin in een straat met buitenlanders.”
pagina 25, Lang leve de lezer : manifest , Boogers, A.
Ik heb nog nooit van Boogers gehoord. Maar toen kwam een boek op mijn bureau dat over Nederlandse schrijvers ging, en Boogers had de introductie geschreven — misschien heb ik het verkeer, ik kan me het niet zo goed herinneren. Ik was meteen onder de indruk. Niet over het boek, maar over hoe hij over het boek schreef. Dit was de taal waar ik naar op zoek was! Hij speelt met woorden op zo’n fascinerende manier, met ritme. Ik ging direct op zoek of wij in onze eigen bibliotheek boeken van hem hadden. Ik stuitte 1meteen op een exemplaar over niets anders dan LEZEN! Hop! Meteen geleend en direct gaan lezen.
Het kostte me wel wat moeite, en liet me zien hoe ver mijn taalniveau nog van C1 af was. Hij gebruikte complexe woorden en gezegden, maar tegelijkertijd, op een manier die ik, op een of andere manier, wel kon begrijpen. Dus ik ging langzaam lezen, met één essay per dag of twee. Ik ben nu van plan om zijn boek “Alleen met de goden” te gaan lezen.
Maar, wat heb ik van dat boek gevonden? Zo veel dus!
Hij schreef met het ritme dat hij beschreef, en speelde met woorden op manieren die ik niet voor mogelijk had gehouden in het Nederlands. Hij gebruikte technieken waar ik al lang van houd, maar die ik nergens in Nederlandse boeken kon vinden. Maar, wat de grootste indruk had, waren eigenlijk 2 dingen:
- Zijn ervaring van armoede naar de literaire elite, en een blik geven op hoe die wereld werkt vanuit het perspectief van iemand die een moeilijke opvoeding had.
- Hoe we het minder lezen van boeken als iets schandaligs zien, terwijl het eigenlijk altijd zo is geweest.
Over het eerste punt wil ik zeggen dat die levenservaring schrijvers juist beter maakt. Ze kunnen beter communiceren met meerdere mensen uit alle paden van het leven. Ze kunnen vanuit meerdere perspectieven schrijven, en hun lessen aan anderen leren. Ik vind de manier waarop hun opvoeding hun schrijfstijl beïnvloed juist de reden waarom hij zo een goede schrijver is. Zeker als het om ritme gaat, wat ik zo van houd. Schrijven zonder ritme is voor mij als muziek maken zonder noten.
Nou, over het tweede punt, en wat lijkt me belangrijker. Ik hoor inderdaad al mijn hele leven over hoe erg het is gesteld met schoolkinderen of jongeren en boeken. Hoe steeds minder ze lezen. Hoe kunnen ze helemaal niet lezen. Zeker nu met wat gebeurd in de VS en de “ipad babies”. Maar hij heeft een goed punt aangetoond. Toen hij aan het groeien was, was hij en een vriend van hen de enige die hij wist die van lezen houden. Toen ik opgroeide, was het ook zo!
Ik had er niet over nagedacht. Van mijn 2 vriendinnetjes toen, is een echte lezer geworden (denk ik dankzij zijn zus, die een Influencer voor Bookstagram was geworden), en de andere, wel geprobeerd, niet. Ik bleef steeds de enige die, al 9 jaar oud, van de schoolbibliotheek houdt. En wie haar hele leven nog steeds leest. Maar het klopt, voor de BookTook storm, lezen was alleen voor de aantal mensen die echt van houden of familie met boekenliefde hadden. En om boeken te kunnen krijgen en lezen moest je van alles verzinnen (zoals meerdere personen namen voor book clubs in de Book by Post Era , zo dat je elke keer 5 gratis boeken krijgt en nooit voor maatschappij betaalt, true story.).
Mijn kind houdt van lezen omdat ik van lezen houd. Ik houd van lezen omdat… het anders was dan niet lezen. Ik was altijd een rustig kind die van rustige activiteiten houdt. Ik stond altijd in mijn hoofd verhalen aan het verzinnen.
Ik herinner me nog het moment wanneer mijn dagdromen gaan van superkrachten naar mijn eerste liefde. Ik was door en door een lezer. En doordat, voelde ik me altijd alleen. Doordat, ben ik een blog begonnen. Doordat, werk ik nu bij een bibliotheek in de gelukkigste periode van mijn leven tot nu toe.
Het probleem dat we nu in scholen zien is hoe studenten proberen cijfers te halen, zonder interesse. Zonder te denken, er moet toch een boek voor mij ergens zijn. Dit weten ze niet. Ze houden van films en televisie en gamen en chillen. Hun escape zijn hun eigen verhalen.
Ik voelde toen alleen, de studenten van nu proberen juist dit gevoel kwijt te raken. Walter Ong noemt dit de “secundaire oraliteit”. We gaan terug naar samen verhalen delen. Dus lezen als een solitaire activiteit begint naar achter te gaan.
Het probleem is niet dat we niet genoeg lezen, juist doen we dat meer dan vroeger, maar dat we generatieconflicten inzien tussen wat geld als “lezen”, versus was het doel lezen in het eerste geval was, verhaalde delen.
Maar ik ben het er wel mee eens dat we anders naar literatuur moeten kijken in school. Niet als verplicht, maar als technieken, en mogelijkheden, manieren van communiceren, en ja, ook naar klassieke literatuur en wat het was, niet iemand forceren om een obscure tekst van de middeleeuwen te begrijpen. Of forceren om een tekst die geen verbinding met jouw leven heeft. Waarom hebben we niet gewoon een vakgebied over verhalen, die juist een van de belangrijke aspecten van mens zijn is. Daarin kunnen we dan over alle soorten manieren die we gebruiken, ook boeken, misschien ook blogs, en social media, en dus meer aandacht krijgen voor verhalen op allerlei manieren.
De elite staat symbool van klassieke boeken achterlaten als geschiedenis van het verhaal. Ik houd van lezen, ik lees enorm veel, maar ik ga nooit Don Quijote lezen. Het zegt me niets. Maar dat zei niet dat ik niet van literatuur houd. Literatuur is zo divers als mens is, en als het gaat over inclusiviteit, misschien moeten we ook moderne en digitale literatuur toe laten in zulke discussies.
Ik houd hier mee op. Anders kan ik gewoon door.
Als je van lezen houd, moet je wel dat boek gaan lezen!
- Stuitte – stumbled upon ↩︎